Als dokter kun je alleen optimaal presteren in een omgeving die ‘calling en comradeship’ (h)erkent en versterkt. Deze mens- en relatiegerichte waarden zijn volgens Q3 partner Myra de afgelopen jaren ten onrechte op de achtergrond geraakt. Hoe dat komt? Door een meer commercieel en zakelijk klimaat in de gezondheidszorg. Een klimaat waarbij vooral procedures en efficiency centraal staan.
Myra: “Ik pleit ervoor om nu weer de mens in de spotlight te zetten in plaats van proces, registratie en productie. Mijn bevindingen en aanbevelingen laten zien hoe dokters op een hoog niveau presteren in een ontzettend dynamische omgeving. En ook wat ze nodig hebben om zulke ‘gewoon goede dokters’ te blijven.”
Kameraadschap en roeping
Twee overkoepelende thema’s zijn volgens Myra de kern van dokter zijn: Kameraadschap (positieve en steunende relatie met directe collega’s gebaseerd op wederzijds vertrouwen, veiligheid, zorgen- en verantwoordelijkheid voor elkaar) en Roeping (het hebben van werk dat een gevoel van zingeving oproept en waarbij je anderen helpt).
“De belangrijkste les die uit dit proefschrift geleerd kan worden, is dat voor medisch specialisten roeping en kameraadschap essentieel zijn om goed te kunnen presteren. Voor dokters draait het allemaal om toewijding aan de patiënt, passie, motivatie, ondersteuning door collega’s, wederzijds vertrouwen en een veilige omgeving.”
Aanbevelingen voor individu
Eigen welzijn eerst
Een open deur, maar toch: goed zorgen voor jezelf, zowel fysiek als mentaal is een belangrijke basis. Hoe dokters dat doen? Dat verschilt van persoon tot persoon. Zoek in je werk waar je talenten liggen, deel waar je mee zit, schakel af op een manier die bij jou past, relaxen op de bank of ga juist sporten.
Er is ook een andere wereld
Medisch klaargestoomd voor je werk en dan…..gaat het opeens ook over samenwerken, aanspreken, je rol pakken. Verbreed je blik buiten het medisch-inhoudelijke, doe andere kennis en ervaring op.
De leider, dat ben jij
Leiderschap, dat is geen formele rol, dat is een verantwoordelijkheid voor iedereen. Kijk dus vooral naar wat jij kunt doen om bij te dragen aan een fijne sfeer en goede relatie met anderen. Nodig de introvertere collega eens expliciet uit om zijn/haar mening te geven, spreek je waardering uit, ga op zoek naar andere meningen dan de jouwe en luister daar dan ook echt naar.
Aanbevelingen voor de groep
Groepsreflectie
Samen terug- en vooruit kijken stimuleert de cohesie en onderlinge verbondenheid binnen een groep. En het heeft ook nog een positief effect op de ontwikkeling van het individu. Het verlaagt de drempel om aan te spreken en geeft de mogelijkheid om elkaar te steunen.
Deal met incidenten
Het helpt enorm om het met elkaar te hebben over zaken die anders gelopen zijn dan verwacht, over incidenten, calamiteiten of tuchtzaken. De impact is enorm en steun van je eigen collega’s bewezen ontzettend belangrijk.
Leer van elkaar
Beter zicht op en inzicht in elkaars werkwijze zorgt voor grotere uniformiteit in handelen en geeft meer begrip voor elkaars handelen. Geregeld gezamenlijk bespreken van casuistiek helpt daarbij enorm.
Zet in op kwaliteiten
Zorg dat je optimaal gebruik maakt van de talenten in je groep. Je presteert namelijk beter als je kunt doen je leuk vindt en waar je blij van wordt.
Doe aan teambuilding
Je hoeft geen vlotten te gaan bouwen, maar eens per jaar uit de waan van alledag stappen en van gedachte wisselen over belangrijke thema’s is geen overbodige luxe.
Houd oog voor sociale activiteiten
Elkaar anders beter leren kennen heeft een positief effect op de verbondenheid. Dus plan die vrijmibo, ga eens eten na je vakgroep overleg of verzin iets anders.
Aanbevelingen voor de organisatie
Als organisatie ben je mede verantwoordelijk voor het goed presteren van je professionals. Feit is dat een focus op samenwerking gerelateerd is aan kwaliteit van zorg, patientveiligheid en patienttevredenheid. Om bevlogen dokters in bevlogen teams te laten werken, investeer je dus actief in het stimuleren van Calling en Comradeship. Hoe?
Zet de thema’s Calling en Comradeship op de agenda!
Maak het bespreekbaar, haal informatie op bij de dokters hoe hier nog beter op in te kunnen spelen, bevraag, discussieer en reflecteer. En ook: kijk waar onnodige administratieve lasten terug te dringen zijn. Uit het proefschrift blijkt dat de gedrevenheid en de kameraadschap sterk in het gedrang komen door deze lasten.
Op een meer praktisch niveau: zorg voor een aantal belangrijke randvoorwaarden zoals het regelen van formele peer support, faciliteren van groepsreflectie, tijd voor multidisciplinair overleg stimuleren en informele ontmoetingsplaatsen faciliteren.
Methodiek
De bevindingen zijn gebaseerd op 84 interviews met medisch specialisten uit ziekenhuizen door heel Nederland, 786 door artsen zelf geschreven reflecties, 105 vragenlijstenen 25 tuchtrecht uitspraken. Het proefschrift is daardoor gebaseerd op de verhalen, ervaringen, gevoelens, standpunten en meningen van dokters zelf. Wat de kern is van goed functioneren, en wat de dokters nodig hebben om hun werk zo goed mogelijk en plezierig te kunnen doen, komt dus echt vanuit de dokters zelf.
Over Myra
Myra van den Goor werkte jarenlang als huisarts en is mede-oprichtster en partner van Q3. In haar advies- en begeleidingswerk ondersteunt ze binnen Q3 de professionele ontwikkeling van duizenden medisch specialisten en hun teams. Ze verdedigde haar proefschrift op vrijdag 12 juni 2020 met als promotoren Prof. dr. Tanya Bondarouk en prof. dr. Job van der Palen (faculteit BMS, afdelingen HRM en OMD).
Download hieronder het proefschrift ‘Calling and Comradeship; unravelling the essence of physician performance’ over de kern van dokter zijn en lees ook ‘Hartkamer’, een eenmalige uitgave gebaseerd op het proefschrift.
